آويختن يك علامت بر روي يك گاو او را به اسب تبديل نمي‏كند.

پنهان کردن نوارهای سیاه طرفین تصویر به قیمت غلط دیدن تصویر

پنهان کردن نوارهای سیاه طرفین تصویر به قیمت غلط دیدن تصویر

(در ادامه بازشناخت علل برخي از مشكلات رفتاري)

امروز يكي ديگر از مسائلي را كه مطرح كرده بودم مختصراً توضيح مي‏ دهم. مسأله اين بود:

• استفاده نابجا از حالت Wide Screen در تلويزيونهاي LCD
  

پیش از پرداختن به این موضوع نخست چند اصطلاح و نکته را بازمی ‏گویم:

نسبت پهنا به ارتفاع یک تصویر را نسبت دید یا aspect ratio می‏ گویند. اگر تصویر یک شخص خوش‏ اندام و یک شخص معمولی را با هم مقایسه کنید، خواهید دید که بخش اعظم تفاوت آنها در نسبت دید بخشهای مختلف اندامهای متناظر آن دو است. می‏ دانید که بخش قابل توجهی از احساسات ما نسبت به دیگران، به ویژه جنس مخالف (تا هنگامی که دهان نگشوده‏ اند)، به تناسب اندام آنها برمی‏ گردد. در اینجا نمی‏ خواهم در مورد نسبت دید و تاریخچه مربوط به نسبت دید فیلمها و دستگاههای پخش فیلم، به ویژه تلویزیونها، خیلی توضیح بدهم. تنها به این اشاره می‏ کنم که نسبت دید فیلمها ممکن است متفاوت باشد. برای دیدن تصویر درست فیلم را باید با همان نسبت دیدی که تولید شده است دید. البته اگر نسبت دید را اندکی تغییر دهید، تغییر محسوسی در تصویر نمی‏ بینید.

همانطور که حتماً شما هم تا کنون دیده‏ اید، مصرف نسلهای جدیدی از تلویزیونها که با نام LCD می‏ شناسند، همگانی شده است و دیگر ندرتاً از تلویزیونهای CRT استفاده می‏ شود. ابعاد صفحه نمایش تلویزیونهای LCD به دلایل فنی و تجاری، همانند صفحه نمایش تلویزیونهای CRT دیگر 4:3 نیست. اما برنامه‏ ها و فیلمهایی که از سیمای ایران و اکثر جاهای دیگر پخش می‏ شود نسبت دیدشان 4:3 است. البته ندرتاً فیلمهایی پخش می‏ شود که با نسبت دیدهای دیگری تولید شده‏ اند، اما آن فیلمها هم معمولاً طوری پخش می‏ شوند که برای دیدن تصویر درست باید از همان نسبت دید 4:3 استفاده کرد. نسبت دید تصویر زیر 4:3 است. عمداً JLo را که اکثر کارشناسان او را به عنوان فردی خوش‏ اندام قبول دارند، انتخاب کرده‏ ام. شکل یک دایره و یک مربع را هم به این تصویر اضافه کرده‏ ام.

اگر از تلویزیونی استفاده کنید که صفحه تصویر آن 16:9 باشد، برای اینکه این تصویر کل آن صفحه را بپوشاند باید آنرا از چپ و راست بکشید. در این صورت تصویر زیر به دست می‏ آید.

همانگونه که می‏ بینید، از چشم‏ نوازی این تصویر نسبت به تصویر اول مقداری کاسته شده است و فکر نکنم دیگر کسی بر مبنای قضاوت از روی دیدن این تصویر، JLo را شخصی خوش‏ اندام به حساب آورد. نیز می‏ بینید که دایره را بیضی می‏ بینید و مربع را مستطیل. علاوه بر این، دو مشکل دیگر هم پیش می‏ آید. یکی از مشکلها تغییر ابعاد و اندازه چیزهایی است که اراده نشده بوده که آنگونه تغییر کنند. برای نمونه، در تصویر بالا سر JLo در ژستهای اول و دوم از سمت راست ضمن آنکه کج دیده می‏شود از بقیه ژستها بلندتر هم هست. مشکل دیگر فقط در هنگام دیدن فیلم قابل تشخیص است و آن این است که حرکتهای ریزی در اجزای متحرک دیده می ‏شود که نه توسط سازنده فیلم اراده شده است و نه معقول است. مثلاً هنگامی که سر یک شخص به سمتی خم می‏شود، احساس می‏شود که سلولهای صورتش نسبت به هم حرکت می‏کنند.

---

اکنون پرسش آن است که چرا اکثر مردم (بیش از 90 درصد) هنگام تماشای فیلم، از حالت Wide Screen استفاده می ‏کنند؟ توضیح پاسخ با کمک تصاویر پیشین ساده است؛ اگر بخواهیم تصویر نخست را در تلویزیونی با مشخصات پیش‏ گفته درست ببینیم، نمایش آن را باید روی 4:3 بگذاریم. در این صورت تصویر در صفحه نمایش تلویزیون به صورت زیر دیده می‏ شود.

همانگونه که در این تصویر می‏ بینید، دو نوار سیاه باریک در چپ و راست تصویر ظاهر شده است. بسیاری از مردم ترجیح می‏ دهند تصویر نادرست و نازیبایی را همراه با همه مشکلاتی که پیشتر توضیح دادم، ببینند، اما این نوارهای سیاه را نبینند؛ چون فکر می‏ کنند همیشه باید از همه فضای صفحه نمایش تلویزیون استفاده کنند.

لينك براي مطالعه بيشتر: نسبت دید در ویکیپدیا

---

چند گوشزد:

• از مطالعه نسبت دید در ویکیپدیا به اشتباه نیفتید؛ تصویرهای موجود در آن در مورد نسبت دید در هنگام فیلمبرداری است. روشن است که در آن هنگام نسبت دید هرچه باشد، تصویر درست است.
  
• نسبت دید برای درست دیدن اکثر فیلمهایی که در ایران پخش می‏ شوند 4:3 است.
  
• در مورد تلویزیونهای با نسبت صفحه نمایش دیگر نیز ماجرا شبیه به همین است که توضیح داده شد.
  
• برخی از فیلمهایی که از تلویزیون پخش می‏ شوند، با نسبت دیدی غیر از 4:3 ساخته شده‏ اند. در این گونه موارد هنگام تماشای فیلم می‏ بینید که در بالا و پایین صفحه هم نوارهای سیاهی وجود دارد. در این صورت با تست کردن چند نسبت دید دیگر ممکن است بتوانید از فضای بیشتری از صفحه نمایش تلویزیون استفاده کنید. البته در این صورت، احتمالاً کل یا بخشی از زیرنویس و/یا آگهی‏ هایی که در بالا و/یا پایین صفحه نمایش پخش می‏ شوند، از صفحه نمایش بیرون می‏ افتند و دیگر نمی‏ بینید.
  
• اگر پذیرفته‏ اید تصاویر و فیلمها را با نسبت دید درست ببینید، بیشتر لذت می‏ برید، این کار را انجام دهید. اما لازم نیست که همه را متقاعد کنید که این کار درست است و کاری که اکثر مردم انجام می‏ دهند نادرست است؛ یادتان باشد که در این صورت شما در گروه اقلیت قرار دارید.